"Gazeta Wyborcza" 22.10.2004 list "Słuszna krytyka przez krakowską prasę zezwolenia na zbyt wysoką zabudowę nowego hotelu przy ul. Szerokiej przechodzi w sferę bezskutecznych stwierdzeń o faktach, których skutki są jednak najbardziej trwałe. Jeszcze jeden dowód, jak łatwo godzimy się z psuciem tego, co stanowi o charakterze miejsca i jego kulturowym podłożu. I kolejny przykład nadmiaru tolerancji dla faktów, które w stosunku do historycznej przestrzeni miasta można traktować jako wykroczenie, jako przestępstwo, wreszcie - może to zbyt patetycznie brzmi - jako zbrodnię. To, co stało się przy ul. Szerokiej, mieści się w pierwszej kategorii, lecz to, co uczyniono przy krakowskich Błoniach - bliższe jest ostatniej. Kulturę tworzą jedni, inni ją dewastują. W Krakowie, mieście wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury, dokonano na niej zbrodni. W sposób jawny, bezczelny i bezmyślny. Wartości kulturowe zabytkowych miast mierzone są nie tylko czasem ich powstania. Liczy się również odrębność ich charakteru, jednorodność stylistyczna oraz udział i wkład w ogólnoludzką kulturę. O charakterze miasta świadczą zarówno poszczególne budowle, jak również, lecz niewątpliwie bardziej, scalone ich zespoły. Otoczony dawniej pierścieniami murów i baszt - a po ich zburzeniu na początku XIX w. zielonym pierścieniem Plant - zabytkowy zespół Starego Miasta, z sąsiadującym z nim Kazimierzem i górującym nad wszystkim Wawelem, posiada integralnie z nim związany swój trzeci wymiar: piękną, historyczną sylwetę. Widoczną z różnych stron otaczających miasto wzgórz, na których wyrosły nowe dzielnice. Najbardziej jednak wyeksponowaną w widokach od strony najmniej intensywnie zabudowanej dzielnicy zachodniej i ciągle, na szczęście, nietkniętej zabudową i docierającej do środka miasta płaszczyzny Błoń. Parokrotnie próbowano już wtopić w tę sylwetę nowoczesność w postaci wieżowców rzekomo ją "wzbogacających". Na szczęście nieliczne próby mało jej zaszkodziły, inne, bardziej brutalne, nie zostały zrealizowane. I nagle stało się. Bez oporu władz (lub bez ich świadomości) wyrosły cztery potężne, dwakroć za wysokie, maszty oświetleniowe na modernizowanym stadionie klubu, liczącego się w historii krakowskiego sportu. Maszty te przekreślają od strony Błoń całą wartość dotychczasowej historycznej panoramy miasta - z widocznymi wieżami kościoła Mariackiego, Wieży Ratuszowej, a przede wszystkim Zamku Królewskiego na Wawelu, z unikalnym zespołem baszt i wież katedry. I odwrotnie, naruszają widok od strony Starego Miasta na pomnik kultury narodowej, jakim jest kopiec Kościuszki, zamykający perspektywę ul. Focha. Przed ponad 40 laty, projektując hotel Cracovia, broniłem tej sylwety przed sugestiami wykorzystania fundamentów i konstrukcji parteru przygotowanych pod budynek gmachu PZPR, o długości 100 m i siedmiu kondygnacjach, do budowy nowego hotelu, dając kontrpropozycję umieszczenia tej samej liczby miejsc w pięciu kondygnacjach, lecz przy wydłużeniu budynku o 50 m. Co też ostatecznie zrealizowano. Również sprzeciwiłem się podwyższeniu postawionego przy ul. Smoleńsk 10-kondygnacyjnego budynku mieszkalnego. Próby takie były podejmowane jeszcze w drugiej połowie lat 60. A przecież w tym czasie mniej doceniano wartości dziedzictwa kulturowego i znaczenie sylwety historycznej miasta. To, co się stało przed kilku tygodniami, świadczy teraz (kiedy w różny - mniej czy bardziej udany - sposób próbuje się promować to miasto jako miasto kultury), że zapomniano, iż kultura fizyczna rządzi się zupełnie innymi prawami niż kultura duchowa. Coraz częściej pierwsza służy biznesowi określonych grup ludzi, druga niestety - jako sfera działań intelektualnych - skazana jest na borykanie się z podstawowymi trudnościami. W tym mieście obie mogą i muszą koegzystować. Lecz pierwsza (kulturyści wzgl. biznesmeni) nie mogą dyktować warunków drugim (ludziom kultury i intelektualistom). Na straży tych drugich powinno stać prawo (ustawa o ochronie dóbr kultury), reprezentowane przez odpowiednie organy miasta. Nie rozumiem, dlaczego z tej strony nie było żadnych sprzeciwów, żadnych zastrzeżeń, żadnych wymogów. Nie rozumiem tolerowania tego przestępstwa. A przecież, jeśli koniecznością bezsporną była modernizacja stadionu i związane z nią nowe oświetlenie, to można było przy zatwierdzeniu projektów określić maksymalną w tym miejscu wysokość masztów oświetleniowych, używanych przecież tylko wieczorem i od czasu do czasu, a nieoszpecających na stałe obrazu miasta. W wyjątkowych sytuacjach (z taką mamy tu do czynienia) stosuje się wyjątkowe rozwiązania, np. ciągłe rozmieszczenie świateł lub teleskopowo i hydraulicznie wysuwane na czas meczu baterie reflektorów. Czy fani klubu (kiedyś do nich należałem) nie byliby dumni z faktu, że ich zmodernizowany stadion zastosował nietypowe rozwiązania, godne tego miasta? Kiedy na słabe protesty niektórych ludzi kultury i dziennikarzy jeden ze sprawców zeszpecenia sylwety miasta mówi, że właśnie została ona wzbogacona, nasuwa się nieuchronnie przypowieść o osiłku, który po spraniu biednego intelektualisty, zostawiając na jego twarzy blizny i różnej barwy siniaki, powiedział z zadowoleniem: "wreszcie ta gęba nabrała kolorów". Żyjemy w dziwnych czasach i w coraz bardziej dziwnym mieście. W czasach przepełnionych kultem pieniądza i narastającym poczuciem zagrożenia, wywołanego przez żądzę jego nadmiernego posiadania. I w mieście, w którym karze się staruszki za sprzedaż paru bukiecików kwiatków z własnej grządki czy cudzoziemców za nieposiadanie biletu za bagaż w tramwaju, lecz bezkarnie uchodzi prostackie niszczenie części kultury tego miasta, piękna jego zabytkowej sylwety i kulturowego krajobrazu. Witold Cęckiewicz Autor jest architektem, emerytowanym profesorem Politechniki Krakowskiej, byłym głównym architektem miasta Krakowa, projektantem m.in. hotelu Cracovia, kina Kijów i bazyliki w Łagiewnikach - red." ...

Szanowny Panie Profesorze Przyznam że kompletnie nie rozumiem Pana punktu widzenia i nie chce być nieuprzejmy ale obawiam się na Pana sposób postrzegania świata w istotny sposób wpływają przymiotniki "emerytowany" oraz "były" umieszczone w Pana notce biograficznej. Obawiam sie że Pana generalna diagnoza naszych czasów jakoby "przepełnionych kultem pieniądza i narastającym poczuciem zagrożenia, wywołanego przez żądzę jego nadmiernego posiadania" ukazuje rzeczywiste problemy Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa w takiej perspektywie, w której cztery cienkie metalowe maszty jawią się jako "potężne słupy"... Nie wiem też jak przyjmie Pan informację na mój temat, gdyż nie jestem łysym osiłkiem, ani kulturystą-biznesmenem, jak probuje Pan zdefiniować opozycję tej kulturalno-intelektualnej społeczności, w której imieniu formułuje Pan tak kategoryczne sądy. Z uważnej lektury GW można wyczytać, że sprawa własności terenów na których znajduje się stadion wciąż nie jest uregulowana i wciąż jeszcze nie istnieje ostateczny projekt modernizacji/budowy stadionu. Wciąż pozostaje więc pole do architektonicznych dyskusji na temat jego ostatecznego kształtu w tym na temat ostatecznego wyglądu masztów oświetleniowych. Wierzę że Pana głos to głos za nadaniem im wyjątkowego wyglądu "godnego tego miasta". Wierze w to. [img]http://www.cracovia.strefa.pl/sygnaturki/J_K.jpg[/img] CRACOVIA - pierwszy Mistrz Polski (1921), jedyny Mistrz Galicji (1913) Wiadomość zmieniona (22-10-04 13:49)